Hoop

Het is donderdagavond en Gent laat haar laatste zomeravond voelen terwijl we ons een weg zoeken naar de juiste zaal in de Leopoldskazerne. We worden hartelijk welkom gegeten door Magalie Schotte, beleidsmedewerker mondiaal beleid van de Provincie Oost – Vlaanderen, op deze bijeenkomst over de evolutie in het beleid van president Duterte. Terwijl Pascal Van Driessche, Filipijnencoördinator van KIYO, Solidagro en Viva Salud, de avond vlot aan elkaar praat, mogen we twee grote namen uit de Filipijnen welkom heten: Rey Cortes en Imelda Tabiando.

Zowel Imelda Tabiando voorzitter van Cordillera Human Rights Alliance (CHRA) als advocaat Rey Cortes van National Union of Peoples’ Lawyers (NUPL) beginnen hun verhaal met een terugblik naar 2016, toen Rodrigo Roa Duterte als presidentskandidaat volop in verkiezingscampagne zat. Hij beloofde een sterke nationale economie in het voordeel van alle Filipino’s, bescherming voor de inheemse bevolking die worden geïntimideerd en bedreigd door aanwezige (para)militaire groepen die de mijnbouwactiviteiten van grote bedrijven moeten vrijwaren en rehabilitatie van door mijnbouw, houtkap en plantages getroffen grond. De inheemse bevolking kreeg hoop op een betere toekomst.

Naar de top

Rampspoed

Imelda Tabiando vertelt het regionale verhaal vanuit de Cordillera. Meteen nadat president Duterte werd verkozen, volgt een tendens waarin een voor een alle beloftes uit zijn verkiezingscampagne worden verbroken. Het hoopvolle gevoel bij de bevolking ebt weg terwijl de militairen als paddenstoelen uit de grond schieten. Net zoals de grote mijnbouwbedrijven trouwens, die het land van de inheemse volkeren ‘overnemen’. Daar stopt het echter niet bij. De gevallen van intimidatie, laster, schending van de privacy, onderdrukking, onterechte vervolgingen en zelf buitengerechtelijke moorden worden legio in de regio.

Rey Cortes treedt bij dat de situatie in de Cordillera het nationale verhaal weerspiegelt. President Duterte laat zich na zijn verkiezing in geen tijd omringen door generaals en economisten die niet anders zijn dan die van de vorige regering.  Van beleidswijzingen is geen sprake meer. Armoede blijft, naast landloze boeren en (te) grote buitenlandse (mijnbouw)bedrijven gewoon bestaan. Sterker nog, de taksen worden aangepast maar niet in het voordeel van de ‘gewone mensen’. Duterte treedt vlotjes in de voetsporen van zijn voorgangers. Nieuwe overheidsprogramma’s staan bol van de mensenrechtenschendingen, zijn ‘War On Drugs’ zorgt voor legitimatie van de ergste soort. Rey Cortes vertelt dat gearresteerd worden op basis van een verzonnen aanklacht de nieuwe aanpak is vandaag, zelfs een advocaat kan worden opgepakt wanneer deze gewoon zijn/haar werk doet.

Naar de top

Nog hoop?

Beide sprekers stralen ondanks de teneur toch een gevoel van kracht uit. Zij laten niet zomaar over zich lopen. De bevolking organiseert zich: jongeren worden opgeleid, acties en campagnes volgen elkaar in snel tempo op, lobbywerk en samenwerkingsverbanden worden opgezet. De Filipijnen hebben een traditie en een volk met doorzettingsvermogen, ze zetten hun (wan)hoop altijd om in strijd, ze geloven dat iedere stap hoe klein of achterwaarts die ook mag lijken, leidt naar echte verandering in het voordeel van alle Filipino’s.  

De uitspraak van het internationaal volkstribunaal ligt volledig in deze lijn. De jury besliste na talloze aangrijpende getuigenissen om president Duterte schuldig te bevinden aan misdaden tegen de mensheid.  Jammer genoeg hangen aan de uitspraak geen bindende gevolgen. De uitspraak werd persoonlijk afgeleverd aan het Internationaal Strafhof, aan de mensenrechtencommissie van het Europees Parlement, gecommuniceerd aan talrijke regionale en lokale besturen en op verschillende plaatsen in de wereld werd de uitspraak via actie, infoavonden, sociale media bekend gemaakt. Op die manier kijkt de internationale en diplomatieke wereld op de vingers van president Duterte en zal hij hopelijk geneigd zijn om zijn koers bij te sturen.

Iemand uit het publiek vraagt vanwaar de ‘omslag’ in Dutertes beleid komt. Het eerlijke, ontluisterende antwoord luidt: ‘De echte Duterte is wie je nu ziet. Achter het masker zit een tiran zoals er ook een bij elke van onze vorige regeringen zat.’

De geschiedenis van de Filipijnen leert dat wissels van de macht nog nooit gepaard gingen met beleidsveranderingen. Het vorige tribunaal in 2006 bracht wel een zekere soelaas, de mensenrechtenschendingen daalden aanzienlijk in de maanden die volgden op het tribunaal. Men hoopt dat ook dit tribunaal zo’n effect zal hebben.

Freedom and peace is our hope!  ~ (Rey Cortes, 20 sept 2018)

Meer lezen over dit topic? https://nl.vivasalud.be/news/internationaal-tribunaal-duterte-trump-schenden-politieke-sociale-en-economische-rechten

Auteurs: Stefanie Devloo en Debby Deconinck - medewerkers Solidagro