Met CENDA werkt Solidagro voor het eerst in de voorstad Sacaba, die deel uitmaakt van de metropool Cochabamba maar waar evengoed aan landbouw wordt gedaan. Hiermee volgen we de groeiende tendens van migratie van het platteland naar de stad, met name van jongeren.

De bevolking van Sacaba loopt tegen tal van problemen aan, zoals de toenemende druk op de waterreserves en watervervuiling. Aan de andere kant heeft de boerenbevolking van Sacaba een groot potentieel voor de verkoop van hun producten direct aan de consument, vanwege de nabijheid van de grote stad Cochabamba. CENDA is in Sacaba begonnen met sensibilisering en capaciteitsversterking van boerenorganisaties en verenigde irrigatiewerkers, ambtenaren en studenten rond de bescherming van water en agro-ecologie.

Een boerin van het dorp Suyku Pujio, gemeente Sacaba, maakt natuurlijke mest (bocashi), 19 aug. 2022, fotograaf Lidia Paz (CENDA). CENDA publiceert geen namen omwille van privacyredenen.

De (agro-ecologische) jeugd van tegenwoordig

Door met Gaia Pacha samen te werken, richt Solidagro zich sinds 2022 ook specifiek op Boliviaanse jongeren. Waarom jongeren? Agro-ecologie gaat hen het meest aan, omdat zij de ergste gevolgen zullen dragen van de agro-industrie via vervuiling en klimaatopwarming. Tegelijkertijd staan ze in de frontlinie van klimaatbewegingen over de hele wereld. Ze hebben de energie en de motivatie om het voedselsysteem te veranderen.

Gaia Pacha geeft opleidingen over het milieu aan middelbare scholen in armere wijken en versterkt jongerenorganisaties. Hun doel is jongeren een luidere stem te geven in het publieke debat rond klimaatverandering, water en gezonde voeding. Ook vertalen ze het instrument voor milieu-integratie van Louvain Cooperation naar een jong publiek. Deze recente tool zal ondernemingen, voornamelijk zij die voeding produceren, helpen milieuvriendelijker te worden. 

De 15-jarige Paola Inés Avilés deed in Santivañez (departement Cochabamba) mee aan een event met jongeren voor het uittesten van een instrument voor milieu-integratie, 18 juni 2022, © fotograaf Maria Rene Lievana (Fundación Gaia Pacha)

Daarnaast startten we in 2022 een synergie met VIA Don Bosco, een Belgische ngo die focust op onderwijs en in Bolivia onder meer zeven beroepsscholen steunt. De Solidagropartners helpen Don Bosco bij de ontwikkeling en toepassing van milieueducatie. Vanaf 2023 starten de eerste scholen met een pilootproject. Het doel is dat onderwijs over water en agro-ecologie een vast onderdeel wordt van het leerplan van Don Bosco en dat we zo veel jongeren bereiken.

Van boerenverstand tot verankerd beleid

Na een lastige periode van sociaal-politieke onrust in Bolivia en COVID, is het onderlinge vertrouwen en de motivatie van de partners, gemeenten en boerenorganisaties groot. Iedereen wil samen vooruit. Zo werkt partner Agrecol Andes samen met lokale spelers verder in de rurale Cono Sur-regio. In vier gemeenten van deze droge regio boekte Agrecol verschillende successen op vlak van beleidswerk.

Hoe ging dat in zijn werk? Agrecol bracht de lokale betrokkenen samen om oplossingen in kaart te brengen als basis voor nieuw overheidsbeleid. En de resultaten zijn er: in Totora keurde de gemeentelijke overheid in december 2022 een wet goed om de kwaliteit van voedsel te garanderen.

Leden van de producentenorganisatie uit het dorp Quinori, gemeente Pasorapa, bakken brood, 8  november 2022, fotograaf Edgar Hinojosa (Agrecol)

Inwoners van het dorp Raqay Pampa, gemeente Totora, bouwen een watertank voor irrigatiewater van 26 gezinnen, 8 december 2022, fotograaf Samir Cadima (Agrecol).

Ook onze partner van 2021, INCCA, leverde sterk beleidswerk: in Aiquile keurde de gemeente na een traject begeleid door INCCA een wet goed voor de bescherming van waterbronnen en infiltratiegebieden (lees meer). Een doorbraak.

2022 stond in het teken van de opstart van het nieuwe vijfjarenprogramma, met mooie eerste stappen met twee nieuwe partners. Tegelijkertijd hebben we tal van inspirerende successen geboekt, die ons, de partners en lokale boeren en burgers motiveren om het agro-ecologische pad verder te bewandelen.

Met dank aan: Jaap Op de coul - programmabeheerder Bolivia
Informatie foto boven: Doña Martina, Doña Idolina, Don Valerio en Don Lorenzo (links op de foto), leden van de producentenorganisatie van het dorp Seivas, gemeente Pasorapa, verkopen hun ecologische producten op de markt, 11 november 2022, fotograaf Juan Morales (Agrecol).