Biologisch, organisch, herstellende landbouw, permacultuur... Dat we het samen beter willen doen is duidelijk, maar soms is het moeilijk uit al die begrippen wijs te raken. Agro-ecologie gaat breder dan voorgaande termen en betrekt ook politieke, socio-culturele en economische facetten.
De FAO (de voedsel- en landbouwraad van de VN) schat dat voedselsystemen momenteel een derde van de globale emissies aan broeikasgassen veroorzaken. De organisatie GRAIN spreekt zelfs van 44 tot 57%. Ontbossing (15-18%) en landbouw (11-15%, door chemische meststoffen, brandstof en intensieve veeteelt) hebben daarin het grootste aandeel. Agro-ecologie omvat de hele keten van het voedselsysteem, van ontbossing tot afvalverwerking. Solidagro focust op landbouw.
In de agro-ecologie hechten we veel belang aan hoe onafhankelijke boeren werken die niet gekozen hebben voor de monocultuur en de schaalvergroting van de agro-industrie. Zij zijn een grote bron van kennis en inspiratie, bijvoorbeeld omdat ze gebruik maken van diverse gewassen (in tegenstelling tot de enorme hoeveelheid aan monocultuur in de wereld) en aan landbouw doen zonder chemische pesticiden. Zij verzorgen de bodem met vruchtwisselingssystemen, integratie van gewas- en dierlijke productie, en het integreren van bomen en wilde vegetatie.
Waarom is de bodem zo belangrijk in het klimaatverhaal? Onze landbouwgronden zijn vaak uitgeput, met bodemerosie en overstromingen tot gevolg. Ze zijn niet resistent voor de steeds intensere regenbuien die de klimaatverandering met zich meebrengt. Agro-ecologie biedt daarop een antwoord.
Door geen pesticiden of kunstmest te gebruiken, zorgt agro-ecologie voor een zuurstofrijke bodem die veel meer water kan opnemen. Daarnaast neemt zo’n bodem koolstof op uit de atmosfeer. Een gezonde bodem houdt bovendien voedingsstoffen vast, wat bestuivers aantrekt en de gewasopbrengst verhoogt. Een win-win-situatie dus!
Met het juiste beleid dat agro-ecologie ondersteunt, kunnen we in 50 jaar tijd de bodem herstellen tot pre-industriële landbouwniveaus. Volgens Boerenforum zouden we zo tussen 24 tot 30% van alle huidige wereldwijde broeikasgasemissies compenseren.
Agro-ecologie streeft ook naar klimaatrechtvaardigheid: de boeren, burgers en organisaties in de agro-ecologische beweging erkennen dat lokale landbouw en financiële compensatie nodig zijn voor wie de zwaarste gevolgen draagt van de klimaatverandering, maar daaraan het minste heeft bijgedragen. Hier lees je meer over de link tussen agro-ecologie en klimaatrechtvaardigheid.
Klinkt goed, niet? Sluit je aan bij de agro-ecologische beweging of doe zelf aan agro-ecologie in je dagelijkse leven om de transitie te ondersteunen. Solidagro doet bovendien aan beleidswerk, waarbij ook jij je steentje kan bijdragen.
Kies je al voor seizoensgroenten? Koop je soms op de markt van de lokale boer of boerin? Dan doe je al aan agro-ecologie! Makkelijker dan je denkt!
Voor al wie meer in verbinding wil staan met het eten op zijn of haar bord en met de boer en boerin die ervoor gezorgd hebben, zijn er tal van mogelijkheden om te kiezen voor meer agro-ecologie en minder agro-industrie.
Door een deel tips op te lijsten willen we niet de verantwoordelijkheid voor de agro-ecologische transitie bij de burger leggen, maar op een positieve manier tonen wat mogelijk is. Voor grote veranderingen kijken we naar de politiek en doen we aan beleidswerk.
